โรคเอสแอลอี (SLE –Systemic Lupus Erythematosus) หรือเรียกสั้นๆว่า ลูปัส (Lupus)เป็นโรคอักเสบเรื้อรังที่ไม่รู้สาเหตุชัดเจน แต่คาดว่ากรรมพันธุ์และปัจจัยสิ่งแวดล้อม เช่น การติดเชื้อไวรัส และยาบางชนิดเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดโรคได้ เมื่อเป็นแล้วระบบภูมิคุ้มกันของเราซึ่งแต่เดิมมีหน้าที่ป้องกันเชื้อโรคแปลกปลอมเข้าสู่ร่างกาย จะกลับทำร้ายเนื้อเยื่อปกติ ทำให้เจ็บปวดหรือมีอาการตามผิวหนัง กล้ามเนื้อ ข้อต่อ กระดูก หัวใจ ปอด ไต หลอดเลือด และระบบประสาท

รู้ทันสัญญาณเตือนภัย

 
เมื่อป่วยเป็นโรคเอสแอลอีร่างกายจะแสดงอาการผิดปกติหลายลักษณะ เฉพาะที่สังเกตได้ด้วยตัวเอง ได้แก่ ผมร่วง บริเวณแก้มและสันจมูกมีผื่นแดงลักษณะเหมือนผีเสื้อหรือเกิดผื่นลักษณะเป็นเกล็ดบริเวณใบหน้า หนังศีรษะ หู แขน และอก รู้สึกแสบในช่องปากหรือจมูก ตาไวต่อแสง นิ้วมือเปลี่ยนสีเมื่ออากาศหนาวมีไข้ ปวดหัวบ่อยและรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ปวดกล้ามเนื้อและข้อ โดยอาจปวดจากจุดใดจุดหนึ่งแล้วขยายไปยังอีกจุด ร่วมกับผิวหนังบวมแดง น้ำหนักตัวลดหรือเพิ่มอย่างเร็วโดยไม่มีสาเหตุ และรู้สึกเจ็บหน้าอกตอนนอนหรือหายใจลึกๆ เนื่องจากมีการอักเสบในผนังเยื้อบุปอดหรือหัวใจ

ส่วนอาการป่วยภายในร่างกาย ได้แก่ ความดันโลหิตสูงขึ้นเรื่อยๆ จำนวนเม็ดเลือดแดงลดลง มีออโตแอนติบอดี (Auto antibodies) ในเลือด ซึ่งบ่งชี้ถึงการทำงานผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน นอกจากนี้ยังมีแอนตินิวเคลียร์ แอนติบอดี (Antinuclear antibodies) ในเลือดด้วย การทำงานของไตลดลง รวมทั้งมีผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง ซึ่งแสดงออกโดยการชักหรือมีอาการทางจิต

กินอย่างไรเมื่อป่วย 

หลักสำคัญในการกินอาหารคือควรทานอาหารให้ครบทั้ง 5 หมู่ แต่ต้องมีการปรับเปลี่ยนหรือเลือกกินอาหารบางชนิด ได้แก่

- ไม่รับประทานโปรตีนมากเกินไป เลือกกินปลาแทนเนื้อสัตว์ใหญ่ ไก่ และเครื่องในสัตว์ เพื่อเพิ่มกรดโอเมก้า 3 ซึ่งช่วยเสริมภูมิต้านทานไม่ให้ข้ออักเสบ

 
- เพิ่มกากใยอาหารด้วยการกินผักผลไม้ และธัญพืชไม่ขัดสี 

- ไม่ควรงดอาหารหมวดใดหมวดหนึ่งโดยที่แพทย์หรือนักกำหนดอาหารไม่ได้สั่ง 

- ผู้ป่วยที่มีไขมันและคอเลสเตอรอลสูง ควรรับประทานอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวต่ำ ลดของมัน ของทอด 

- ผู้ป่วยที่ได้รับสเตียรอยด์จะหิวบ่อย การดื่มน้ำวันละ 10 แก้ว (แก้วละ 300 มล.) จะช่วยบรรเทาได้ 

- วิตามิน (ต้อง) เสริม

ผู้ป่วยที่ใช้ยาลดไขมันต้องเสริมวิตามินอี โดยกินผักใบเขียวจัด ธัญพืชไม่ขัดสี และน้ำ มันจากพืช กินวิตามินเอ เพิ่มภูมิคุ้มกันและรักษาผิวพรรณ พบมากใน ตับ ปลาที่มีมัน น้ำมันตับปลา ผักใบเขียวสด ผักและผลไม้สีเหลืองหรือส้มจัด เนื่องจากสารเบตาแคโรทีนสามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอในร่างกายได้

ผู้ป่วยเอสแอลอีมักได้รับวิตามินดีไม่เพียงพอ เพราะต้องระวังแสงแดดและต้องใช้ครีม กันแดด จึงควรเสริมวิตามินดีอย่างน้อยวันละ 400-800 ยูนิต และควรได้รับกรดโฟลิควันละ 200-400 ไมโครกรัม เพื่อช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน สำหรับผู้ที่ได้รับยาต้านการอักเสบและยาต้านมาลาเรีย อาจขาดกรดโฟลิคให้ชดเชยด้วยการกินผักใบเขียว ถั่วต่างๆ ธัญพืชไม่ขัดสี และตับ หรือเลือกทานอาหารเสริม เช่น มัลติวิตามิน

นอกจากนี้ ผู้ป่วยที่ต้องได้รับสเตียรอยด์เป็นเวลานานและหญิงที่หมดประจำเดือนควร ได้รับแคลเซียมเสริมวันละ 1,000-1,500 มก. เพื่อป้องกันกระดูกพรุน และต้องเสริมแมกนีเซียม โพตัสเซียม และซีลีเนียม ด้วยการรับประทานผัก ผลไม้ และธัญพืชไม่ขัดสี

อาหารที่ต้องลด+หลีกเลี่ยง

- ลดการบริโภคเกลือหรืออาหารที่มีโซเดียมสูง จำกัดโซเดียมไม่เกินวันละ 2 กรัม

 
- หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เช่น มันฝรั่งทอดกรอบ เค้ก พาย ช็อกโกแลต เนื้อติดมัน 

- งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ 

- งดเมล็ดอัลฟัลฟา ซึ่งมีสารแอล-คานาวานีน (L-CANAVANINE) ทำให้โรคกำเริบได้ 

- ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีสังกะสีในปริมาณสูง เช่น เนื้อสัตว์ หอยนางรม ไข่แดง นมวัว 

เมื่อกินถูกต้องตามหลักโภชนาการแล้ว ควรออกกำลังกายระดับปานกลางอย่างสม่ำเสมอ นอนพักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงแสงแดด จะทำให้โรคไม่รุนแรงขึ้น

ที่มา  http://siamdara.com/