ใช้ยาอย่างไร ปลอดภัย ไร้กังวล (กรมประชาสัมพันธ์)

ไม่ว่ายาที่แพทย์สั่งให้ หรือตัวยาบางอย่างที่คุณผู้อ่านสามารถหาซื้อมากินบรรเทาอาการเจ็บป่วย ก็มีข้อควรปฏิบัติเหมือน ๆ กัน ก่อนที่คุณจะกินยาเหล่านั้น โดยข้อมูลที่นำมาบอกเล่าในวันนี้ ไม่ควรละเลย เพื่อความปลอดภัยในชีวิต

ก่อนใช้ยา อันดับแรกที่ต้องรู้ คือ ชื่อยา หมายถึง ชื่อทางการค้า และชื่อสามัญทางยา เช่น Tylenol เป็นชื่อการค้า ส่วนชื่อสามัญทางยา คือ Paracetamol

ต่อมา คือ ความแรง หรือ ปริมาณตัวยาต่อเม็ด ต่อแคปซูล กรณีที่เป็นยาน้ำ ก็ให้หมายถึงความเข้มข้น อย่างเช่น Tylenol 500 mg ความแรงของยา คือ 500 mg

สิ่งที่ต้องรู้ลำดับต่อมา คือ ข้อบ่งใช้หรือสรรพคุณของยา เช่น Tylenol (Paracetamol) สรรพคุณลดไข้ แก้ปวด แต่ยาบางอย่างก็มีสรรพคุณมากกว่าหนึ่งอย่างขึ้นไป ขึ้นอยู่กับภาวะโรคของผู้ป่วย กล่าวคือ ยาตัวเดียวกันอาจมีสรรพคุณต่างกันไปตามโรคที่เป็น เช่น N-Acetyl Cysteine มีสรรพคุณละลายเสมหะ บรรเทาอาการไอ แต่ในผู้ป่วยโรคไต ยาขนาดสูงจะมีผลชะลอความเสื่อมของไต

อีกทั้งต้องรู้ ขนาดของยาแต่ละมื้อ เช่น กินครั้งละกี่เม็ด หรือกี่ช้อน รวมถึงวิธีการใช้ยา เช่น ใช้เมื่อไหร่ ก่อนหรือหลังอาหาร ใช้กี่ครั้งต่อวัน

ห้ามมองข้าม ข้อควรระวังพิเศษสำหรับยาแต่ละชนิด อาทิ ยาชนิดนี้ ห้ามกินพร้อมนม ยาลดกรด เพราะจะถูกรบกวนการดูดซึม ทำให้ยาเข้าสู่กระแสเลือดได้น้อย อาจใช้รักษาไม่ได้ผล ดังนั้น หากต้องใช้ยาชนิดนี้ต้องรู้ว่าว่า ต้องกินให้ห่างจากนม หรือยาลดกรด นาน 2 ชั่วโมง

ต้องรู้วิธีเก็บรักษา ซึ่งยาทั่ว ๆ ไป มักให้เก็บในที่อุณหภูมิห้อง แสงแดดส่องไม่ถึง ส่วนยาชนิดที่ต้องเก็บในสภาวะพิเศษอื่น ๆ เช่นยาปฏิชีวนะแบบผงต้องเก็บตามปกติ แต่เมื่อนำไปผสมน้ำแล้วต้องเก็บในตู้เย็น

ยังต้องรู้อาการข้างเคียง หรืออาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา โดยยาทุกตัวมีผลข้างเคียงที่มากน้อยต่างกัน ทั้งนี้ต้องรู้อาการที่อาจเกิดและวิธีแก้ไข เช่น ยาแก้แพ้ Chlorpheniramine ทำให้ง่วง ดังนั้น เมื่อกินแล้วต้องเลี่ยงการขับรถ เพราะเสี่ยงหลับในเกิดอุบัติเหตุ

สุดท้าย คือ เงื่อนไขพิเศษสำหรับการใช้ยาแต่ละชนิดให้ได้ผลการรักษาสูงสุด เช่น ยาปฏิชีวนะต้องกินให้หมดแผงแม้อาการจะทุเลาแล้ว เพื่อป้องกันไม่ให้แบคทีเรียดื้อยา

ช่วงที่สภาพอากาศเปลี่ยนแปลง อุณหภูมิลดต่ำลงเช่นนี้ หลาย ๆ คนคงป่วยไข้ จนต้องกินยารักษาตัว อย่างไรก็อย่าลืมนำวิธีใช้ยาอย่างปลอดภัยไปใช้กันดู

ข้อมูลจากกระปุกดอดคอม